Kiedy należy usunąć zęba zatrzymanego? Jak przebiega zabieg ekstrakcji?

Jakie są przyczyny zębów zatrzymanych? Kogo dotyczy ten problem?

Przyczyn niewyrżnięcia się zęba może być wiele. Wśród najczęstszych wymienia się:

• wypadanie zębów mlecznych w dość późnym wieku,
• niedobory witaminy A i D,
• guzy i torbiele wokół zatrzymanych zębów,
• zbyt ciasne ułożenie pozostałych zębów,
• czynniki genetyczne.

Warto także wspomnieć, że rodzice nie powinni zaniedbywać leczenia próchnicy w zębach mlecznych dzieci, ponieważ może ona doprowadzić do uszkodzenia zawiązków zębów stałych. Jest to częsta przyczyna niewyrżnięcia się kłów, które są odpowiedzialne za ułatwienie odgryzania pokarmów.

Polecamy artykuł: Zęby mleczne u dzieci – w jakich sytuacjach konieczne jest usunięcie?

Konsekwencje nieleczenia zęba zatrzymanego

Nie w każdy przypadku wskazana jest natychmiastowa interwencja chirurga stomatologicznego. Niemniej jednak opóźnianie lub unikanie ekstrakcji zęba zatrzymanego, który powoduje objawy lub komplikacje, może prowadzić do poważniejszych problemów w przyszłości:

• Ucisk zęba zatrzymanego na sąsiednie może prowadzić do ich przemieszczenia się. Następstwem tego jest nieprawidłowy zgryz i konieczność leczenia ortodontycznego.
• Zatrzymany ząb często powoduje stany zapalne w obszarze wokół korzenia sąsiedniego zęba.
• Ząb zatrzymany może prowadzić do stopniowego niszczenia korzeni sąsiednich zębów, a skutkiem jest ich osłabienie.

Jakie są wskazania do ekstrakcji zębów zatrzymanych? Czy zawsze trzeba go usuwać?

Kiedyś wizyta w gabinecie dentystycznym często kończyła się chirurgicznym usuwaniem ósemek zatrzymanych lub innych zębów zatrzymanych. Na szczęście współczesna stomatologia, wykorzystując nowoczesne techniki i narzędzia, stara się najpierw ratować takie zęby, próbując je sprowadzić do łuku zębowego. Jednak ta sytuacja zazwyczaj nie dotyczy zębów mądrości, które nie są dla nas tak istotne jak inne, a często brakuje też miejsca, by założyć na nie specjalne aparaty.

Sposób leczenia w dużej mierze zależy od tego, którego zęba dotyczy ten problem oraz stopnia skomplikowania konkretnego przypadku. Wyróżnia się dwie metody: zabieg chirurgiczny i leczenie ortodontyczne. Wskazania do ekstrakcji zęba zatrzymanego obejmują:

• próchnica zęba zatrzymanego,
• zapobieganie resorpcji korzenia sąsiedniego zęba,
• stan zapalny,
• silny ból,
• torbiele,
• ropnie,
• nacisk na ząb sąsiedni,
• poziome umiejscowienie w kierunku łuku.

Ściąganie zęba zatrzymanego – na czym polega?

W przypadku zatrzymania jedynki, dwójki lub trójki, te zęby mogą zostać wprowadzone do łuku zębowego przez chirurga szczękowo-twarzowego. Aby wykonać chirurgiczne odsłonięcie zatrzymanego zęba, specjalista używa noża piezoelektrycznego. Zabieg nacięcia tkanek odbywa się w znieczuleniu miejscowym, więc pacjent nie odczuwa bólu. Po odsłonięciu zęba konieczna jest wizyta u ortodonty w celu założenia zaczepu ortodontycznego oraz specjalnego łańcuszka. Pozwoli to stopniowo (leczenie jest dość czasochłonne), wprowadzić siekacze lub kły do łuku zębowego. Proces ściągnięcia zatrzymanego zęba zazwyczaj trwa około 2-3 lata, ale warto podkreślić, że przebieg leczenia jest bardzo indywidualny dla każdego pacjenta.

Jak przygotować się do zabiegu usunięcia zęba zatrzymanego?

Stomatolog przed podjęciem decyzji o skierowaniu pacjenta na zabieg chirurgicznego usunięcia zęba zatrzymanego kieruje osobę na diagnostykę CBCT. Dzięki tomografii komputerowej CBCT, zdjęciu RTG lub zdjęciu panoramicznemu specjalista jest w stanie dokładnie określić usytuowanie zęba i precyzyjnie zaplanować zabieg.

Przebieg zabiegu usuwania zęba zatrzymanego

Operacyjne usunięcie zęba zatrzymanego przeprowadzane jest przez chirurga stomatologicznego w znieczuleniu miejscowym. Zdarzają się jednak przypadki, w których specjalista decyduje się na zastosowanie narkozy. Warto także podkreślić, że ekstrakcja zatrzymanego zęba jest zabiegiem bardziej skomplikowanym niż wyżej wspomniane ściąganie. To trudna procedura obarczona ryzykiem wystąpienia powikłań, m.in. perforacji zatoki szczękowej, uszkodzenia korony lub korzeni zębów sąsiednich. Operacja polega na nacięciu błony śluzowej dziąsła nad usuwanym zębem. Następnie specjalista przystępuje do odwarstwienia płatu śluzówkowo-okostnego w celu odsłonienia kości. W ten sposób dostaje się do zęba zatrzymanego i wyjmuje go w całości lub w częściach. Po zakończeniu zabiegu powstała rana zostaje dokładnie oczyszczona i zszyta.

Przy ekstrakcji zęba zatrzymanego obecnie używa się specjalnych wierteł, które znacząco skracają czas zabiegu. W przeszłości stosowano dłuta, stąd też pochodzi określenie „dłutowanie zęba zatrzymanego.

Zalecenia po zabiegu ekstrakcji zęba zatrzymanego

Po usunięciu zęba zatrzymanego chirurg najczęściej przepisuje antybiotyk, który ma zapobiegać wystąpieniu stanów zapalnych oraz środki przeciwbólowe. Wskazane jest także płukanie miejsca specjalnym środkiem bakteriobójczym, miękka dieta oraz szczotkowanie zębów miękką szczoteczką. Przez okres 2-3 dni może utrzymywać się ból i obrzęk.

Po ekstrakcji zęba zatrzymanego często występuje znacząca utrata kości, wynikająca z konieczności dostępu do zęba przez stworzenie otworu w kości. W niektórych przypadkach zaleca się wypełnienie tej utraconej przestrzeni za pomocą preparatów kościozastępczych, aby uniknąć zaniku kostnego w tej okolicy. Powstaje prawidłowa baza do dalszego leczenia rekonstrukcyjnego m.in. za pomocą implantów w celu zachowania estetycznego wyglądu uśmiechu oraz zapewnienie stabilności zębom obok.